ارتباط زمان دراز کشیدن و استراحت گاو با شاخص های سلامتی ، حوالی زمان زایش
ارتباط زمان دراز کشیدن و استراحت گاو با شاخص های سلامتی ، در دوره حوالی زایش (۳ هفته قبل تا ۳ هفته بعد از زایش) بیشترین ریسک را برای بروز بیماری‌ها و تلفات در گاوهای شیری به وجود می‌آورد.
در روزهای اول بعد زایش تقریباً یک گاو از هر دو گاو، حداقل یکی از مشکلات سلامتی این بازه را تجربه می‌کند و تقریباً ۷۵% همه موارد بیماری در این دوره رخ می‌دهند.
بیماری‌های متابولیک و عفونی منجر به هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیمی برای یک گله می‌شود که سودآوری گله را متأثر می‌کنند.
همچنین، این بیماری‌ها برای آسایش دام نیز مضر هستند و منجر به استفاده بیش‌ازحد از مواد ضد میکروبی و حذف زودهنگام گاوها می‌شود.
ازاین‌رو، تلاش‌های بسیاری برای پیشگیری بیماری‌ها کنترل موارد خطرزای ایجاد بیماری‌ها انجام‌شده است.
گاوها نیاز دارند حداقل نیمی از روز خود را درازکش بگذرانند. نشان داده‌شده است که گاوهایی که از دراز کشیدن پرهیز می‌کنند تغییراتی در هورمون‌های اندوکرینی خود ازجمله افزایش ACTH و کاهش غلظت پلاسمایی هورمون رشد دارند که به ترتیب با رخدادهای استرس‌زا و کاهش تولید شیر همراه هستند.
همچنین نشان داده‌شده است که افزایش زمان ایستادن منجر به بروز زخم‌های کف سم و لنگش در دام‌ها می‌شود.
همچنین، محدود شدن زمان در اختیار دام برای دراز کشیدن، منجر به تغییر الگوی مصرف خوراک با کاهش زمان مصرف خوراک و افزایش مصرف خوراک در هر وعده که در عوض می‌تواند منجر به افزایش تولید اسید و اختلالات گوارشی شود.
در آزمایش انجام‌شده توسط محققان دانشگاه اوهایو ایالت متحده آمریکا که روی ۱۰۵۲ گاو هلشتاین آبستن انجام شد،
شاخص‌های سلامتی، متابولیت‌های خونی و ارتباط آن‌ها با زمان دراز کشیدن گاوها ارزیابی شد. میانگین زمان دراز کشیدن در دوره این آزمایش در شکل زیر نشان داده‌شده است.
خط آبی: گاوهای شکم اول
خط قرمز: گاوهای شکم دوم
خط سیاه: گاوهای شکم سوم و بالاتر
نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که تلیسه‌های انتظار زایش از ۱۰ روز قبل زایش به‌تدریج زمان استراحت خود را کاهش دادند .
درحالی‌که گاوها در دوره‌های شیرواری بالاتر، تنها از دو روز قبل از زایش زمان استراحت کمتری داشته‌اند.
مدت‌زمان دراز کشیدن گاو به‌طور معنی‌داری با وضعیت سلامت دام همبسته است (شکل زیر: نمودار A مربوط به گاوهای شکم ۲ به بالا و نمودار B مربوط به گاوهای شکم اول ).
ND = گاوهای سالم
KET = گاوهای مبتلا به کتوز
SICK = گاوهای دچار عارضه‌های مختلف به‌جز کتوز
KET+ =گاوهای دچار عارضه‌های مختلف به همراه کتوز در ۶ روز اول بعد زایمان، گاوهای شکم ۲ به بالا KET+ نسبت به گاوهای سالم زمان بیشتری به دراز کشیدن اختصاص دادند.
علاوه بر این، گاوهای شکم ۲ به بالای مبتلا به کتوز و نیز گروه مبتلا به سایر عارضه‌ها، زمان بیشتری را نسبت به گاوهای سالم به استراحت پرداخته‌اند.
قابل‌توجه آن است که، وضعیت سلامتی در گاوهای شکم اول با زمان دراز کشیدن همبستگی نشان نداد.
همبستگی زمان دراز کشیدن و استراحت گاو با غلظت NEFA و کلسیم در پلاسما و کتوز
در این مطالعه، زمان دراز کشیدن گاو قبل از زایمان رابطه مثبت و درجه‌دو با غلظت NEFA خون داشته است.
همچنین میانگین زمان دراز کشیدن در ۱۴ روز اول شیردهی همبستگی مثبت خطی با تشخیص کتوز در این دو هفته داشته است.
به ازای هر ۱ ساعت افزایش زمان دراز کشیدن در دو هفته اول، ریسک تشخیص کتوز ۳٫۷% افزایش یافته است.
یافته‌های این مطالعه به‌طور خلاصه ازاین‌قرار بوده‌اند:
- زمان دراز کشیدن قبل از زایش همبستگی مثبت درجه‌دو با غلظت NEFA در خون داشته و گاوهای شیرده KET یا KET+ در دوره زایش شدند، نسبت به گاوهایی که سالم بودند بدون توجه به شکم زایش، NEFA بیشتری داشته و افت BCS بیشتری هم داشته‌اند.
- گاوهای شکم دو و بالاتری که KET، KET+ و SICK نسبت به گاوهای سالم در ۶ روز اول شیردهی زمان بیشتری را درازکش بوده‌اند.
- گاوهای دچار SICK یا KET+ که شکم زایش بالاتر از دو داشتند، پاسخ‌های التهابی بیشتری داشتند ولی شمار نوتروفیل های کمتر و هپتاگلوبین سرمی بیشتری در مقایسه با گاوهای سالم نشان دادند.
- گاوهای شکم اول دچار SICK و KET+، نسبت به گاوهای سالم هپتاگلوبین بیشتری داشتند ولی نوتروفیل، لیمفوسایت‌ها و کل شمار سلول‌های سفید خون تفاوتی نداشتند.
- نسبت بیشتری از گاوهای شکم دو و بالاتر گروه KET و KET+، تا دو روز بعد زایش به هایپوکلسیمی مبتلا شدند ولی این تفاوت در گاوهای شکم اول دیده نشد.
تایید و ویرایش : مهندس محمد حسین مقیمی – References :
Piñeiro, J. e. (2019). Associations of pre- and postpartum lying time with metabolic, inflammation, and health status of lactating dairy cows. Journal of Dairy Science.
