آیا روش تشخیص تب شیر در گاو را می دانید؟

تب شیر یا هیپوکلسمی اختلالی است که عمدتاً در گاوهای شیری پس از زایش (یا به ندرت، قبل از زایش) دیده می‌شود و یک بیماری ناشی از کمبود موقت کلسیم در جریان خون است.

• ممکن است منجر به سخت زایی، مرگ گوساله و حتی مرگ گاو شود. این اختلال از طریق به کار گیری روش های مدیریتی و مدیریت تغذیه جهت اطمینان از سطوح بهینه کلسیم در جریان خون، قابل پیشگیری است.

علت

اکثر موارد تب شیر درفاصله 24 ساعت پس از زایش رخ می دهد زیرا سطح بالای تولید آغوز در این دوره مستلزم این است که کلسیم زیادی از خون خارج شود.

اگر حیوان نتواند به اندازه کافی کلسیم موجود در خون را از ذخایر کلسیم موجود در استخوان ها جایگزین کند، دچار کمبود کلسیم در خون می شود.

حیواناتی که در معرض خطر تب شیر قرار دارند عبارتند از:

• گاوهای مسن که قادر به جذب موثر کلسیم نیستند،
• گاوهایی که با جیره سرشار از کلسیم در اواخر دوره آبستنی تغذیه می شوند،
• سطح کلسیم پایین، حیواناتی که از کمبود ویتامین D رنج می برند
• و حیوانات با سیستم گوارشی نسبتا قلیایی (پتاسیم بیش از حد ناشی از جیره دریافتی) که شرایط جذب بهینه کلسیم را مختل می کند. 

تب شیر در گاوها را می توان با جستجوی علائم زیر تشخیص داد، به خصوص اگر این علائم در مدت کوتاهی پس از زایمان رخ دهد:

• از دست دادن اشتها
• بی حالی و کسلی
• عصبی بودن
• حساسیت بیش از حد
• به هم زدن پاهای عقب
• خشک شدن پوزه
• لرزش عضلانی
• چرخاندن سر به پهلو
• از دست دادن تدریجی هوشیاری
• کما

درمان

تزریق داخل وریدی کلسیم و مواد معدنی را در اسرع وقت انجام دهید. محلول باید هم دما با بدن باشد.

توصیه می شود که دامپزشک این روش را انجام دهد، زیرا تجویز کلسیم خیلی سریع یا بیش از حد آن ممکن است منجر به آریتمی قلبی شود که ممکن است بالقوه کشنده باشد.

اگر دامپزشکی در دسترس نیست، کلسیم را در نقاط مختلف زیر پوست – ترجیحاً بیش از 50 میلی لیتر در یک نقطه، تزریق کنید.

اگر گاو بلند نشد، گاو را به طرف دیگر بدن برگردانید و هر دو ساعت یکبار گاو را بچرخانید تا از آسیب دیدگی ماهیچه ها به مدت طولانی در یک طرف جلوگیری کنید.

پیشگیری

جیره دام را کنترل کرده و مقدار مواد معدنی علوفه را آزمایش کنید. در مورد تعادل مواد معدنی مناسب در خوراک با یک متخصص تغذیه مشورت کنید.

استفاده از مکمل های معدنی مناسب در این دوره با بالانس متعادل از اهمیت بالایی برخوردار است.

در این دوره مکمل های با سطح مناسب ویتامین D برای جذب بهتر کلسیم نیز بسیار کاربردی است.

استفاده از نمک های آنیونی را در دوره درست قبل از زایش به منظور اسیدی کردن شکمبه برای اطمینان از جذب بهینه کلسیم نیز توصیه می کنند.

در طول دوره خشکی باید از مصرف جیره هایی با سطح کلسیم بالا خودداری شود.

طبق دستور برخی از متخصین بهتر است برای دام هایی که سابقه تب شیر دارند  تزریق کلسیم را درست قبل و بعد از زایش صورت می گیرد.

منبع