Empty cart

محصولی در سبدخرید وجود ندارد

فرموله کردن جیره برای گاوهای شیری

فرموله کردن جیره برای گاوهای شیری
فهرست مطالب

فرموله کردن جیره برای گاوهای شیری

فرموله کردن صحیح جیره­ مواد مغذی مورد نیاز دام را برای حفظ سلامت، بهبود عملکرد و بهینه سازی تولید فراهم می کند.

در تهیه جیره با فرمولاسیون صحیح رعایت بسیاری از موارد حائز اهمیت است که در ادامه به بررسی برخی از این موارد می پردازیم.

  • پایه جیره­ گاو باید علوفه با کیفیت بالا باشد.
  • فیبر نامحلول در شوینده اسیدی(ADF) باید حداقل 18درصد و فیبر نامحلول شوینده خنثی باید حداقل 28 درصد از ماده­ خشک جیره دام باشد.
  • جیره باید برای تامین نیازهای غذایی هر مرحله از شیردهی دام متعادل شود.
  • در صورت نیاز به افزودن چربی، این مقدار نباید بیش از 7 درصد ماده خشک مصرفی باشد.
  • افزودن ویتامین ها و مواد معدنی برای تامین احتیاجات دام امری ضروری است.

فرموله کردن جیره برای گاوهای شیری

هرم غذایی نشخوارکنندگان پایه و اساس را برای فرموله کردن جیره فراهم می­ کند.

  • علوفه­ و غلات با کیفیت بالا پایه­ تمام جیره ­ها بوده و از تولید شیر خوب پشتیبانی می کند. باید توجه شود افزودن چربی، پروتئین غیر قابل تجزیه در شکمبه و سایر افزودنی های خوراک در گاوهایی با تولیدات بالاتر ضروری است.

اهداف اصلی از تهیه جیره با فرمولاسیون بالانس، رفع احتیاجات مواد مغذی در دام ها با حفظ سلامت دام، بهینه سازی تولید شیر، حفظ چربی و پروتئین شیر است.

علاوه بر موارد ذکر شده تهیه جیره ای مقرون به صرفه نیز در صنعت دامپروری از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

توضیح اطلاعات مربوط به جیره­ کامپیوتری

آنالیز جیره

  • آنالیز جیره به بررسی مواد مغذی موجود در اقلام مصرفی جیره می پردازد.
  • این قسمت جیره را بالانس نکرده و نیز مازاد یا کمبود مواد مغذی را تصحیح نمی­ کند.
  • برای یک آنالیز دقیق، شما علاوه بر اینکه باید بدانید که چه مقدار از هر خوراک تغذیه شود بلکه باید بدانید که محتوای مواد مغذی هر ماده چگونه است.

بالانس کردن جیره

  • برنامه جیره نویسی و بالانس کننده­ جیره، خوراک­ ها را برای رسیدن به مقدار مواد مغذی مورد نیاز در یک جیره، ترکیب می­ کند.
  • محتوای مواد مغذی موجود در هریک از اقلام خوراکی تعیین می­ کند که چه مقدار از آن خوراک باید برای رسیدن به احتیاجات گله مورد استفاده قرار گیرد.

جیره­ با حداقل قیمت

فرمولاسیون حداقل قیمت شامل موارد زیر است:

  • تعریف مواد مغذی مورد نیاز یا محدودیت­ های جیره
  • یافتن ترکیب مواد خوراکی مورد نیاز برای رسیدن یا عبور کردن از این محدودیت­ ها با حداقل قیمت به ازای هر کیلوگرم ماده­ خشک.

فرمولاسیون جیره بر اساس حداقل قیمت، با نوسان قیمت اقلام مصرفی، تغییر می­ کند.

کامپیوتر اغلب هزینه فرصت (opportunity cost) یا هزینه سر به سر را برای خوراک­ هایی که در جیره استفاده نمی­ شود  در اختیار قرار می دهد.

به نظر می­ رسد، زمانی که قیمت یک خوراک استفاده نشده به پایین ­تر از هزینه فرصت برسد، خرید خوبی انجام شده است.

در این مورد، جیره را مجدداً فرموله کنید تا ببینید اکنون می توانید از چه مقدار از آن خوراک استفاده کنید.

جیره با حداکثر سود

یک برنامه حقیقی حداکثر سود شامل موراد زیر است:

  • تابع حداقل قیمت
  • اطلاعات قیمت شیر
  • حداکثر سود (درآمد بیش از هزینه خوراک) برای یکی از محدودیت ها یا مشخصاتی که باید بر روی آن فرمول بندی شود.

در جریان سود حداکثری، کامپیوتر خوراک­ هایی را انتخاب و سطح تولید شیری را محاسبه می­ کند که به این حداکثر سود برسد.

در جیره­ های بر اساس حداقل قیمت، کامپیوتر تنها خوراک­ هایی را انتخاب می­ کند که مواد مغذی مورد نیاز را برای سطح خاصی از تولید شیر تامین می کند.

راهنمایی دقیق برای فرموله کردن جیره­ های گاو شیری

مصرف ماده­ی خشک

تخمین میزان مصرف ماده­  خشک برای گاوهای شیری

وزن بدن (kg)400500600700
3/75 % چربی شیر (kg) 

مصرف ماده­ خشک

کیلوگرم / روز

  
1311131516
2214161719
2715171920
3116182021
3618202123
4019212224
45222425
+ 45232527

کاهش 0/2 درصد مصرف ماده­ خشک برای گاوهای کمتر از 90 روز در دوره شیردهی لازم است.

راهنمای مصرف ماده­ی خشک برای گاوهای خشک

وزن بدون (kg)فار آف (kg /day)کلوز آپ (kg /day)
4007-86-7
5009-107-8
60010-117-8
70012-139-11

Far-off : ( 2 تا 8 هفته قبل از گوساله زایی) DMI (kg/day)  –  از 1/8 تا 2 % وزن بدن

close-up : ( 0 تا 2 هفته قبل از گوساله زایی) DMI (kg /d) – از 1/5 % وزن بدن

فیبر

سه معیار از فیبر در جیره ­های شیری باید تخمین زده شود:

  • فیبر نامحلول در شوینده اسیدی (ADF)
  • فیبر نامحلول در شوینده خنثی (NDF)
  • NDF علوفه (NDF-علوفه)

NDF- علوفه شامل NDF یونجه، کاه و سیلوی ذرت است.

راهنمای جیره برای فیبر

معیاردوره شیردهی
 اوایلاواسطاواخرخشکی
ADF: حداقل18202128
NDF: حداقل28283235
NDF- علوفه: حداقل20212125
NDF- علوفه:حداکثر242628

فیبر اضافی در جیره می ­تواند منجر به:

  • تولید پایین شیر و گاوها به پیک تولید نمی رسند.
  • مصرف ماده­ خشک کمتر از حد انتظار
  • درصد چربی شیر بالا
  • گاوهای اوایل شیردهی که با جیره­­ حاوی مقدار بالای علوفه و مقدارکم انرژی تغذیه می شوند، ریسک بالاتری برای ابتلا به کتوز داشته و احتمال از دست دادن سریع وزن در آنها بیشتر است.

کمبود فیبر می ­تواند منجر به :

  • اسیدوز، از خوراک افتادن گاوها و نوسان در مصرف ماده خشک
  • کاهش درصد چربی شیر
  • کاهش میزان نشخوار در دام

نیتروژن غیر پروتئینی و پروتئینی

راهنمای سطوح پروتئین برای جیره ­ها

پروتئینسطح شیردهی
 اوایلاواسطاواخرگاو خشک فارآفگاو خشک کلوزآپ
پروتئین خام، % ماده­ خشک17-1816-1713-1512-1315-16
پروتئین قابل تجزیه در شکمبه، % CP60-6564-6864-6865-6860-64
پروتئین غیر قابل تجزیه در شکمبه، %CP35-4032-3632-3632-2536-40
نکات مربوط به پروتئین
  • علوفه­ هایی که آسیب حرارتی دیده ­اند میزان کمتری پروتئین در دسترس دارند.

شاخص ­های آسیب حرارتی عبارتند از:

  • علوفه به رنگ قهوه­ ای تیره یا سیاه
  • مدفوع تیره رنگ و خشک

پروتئین غیرقابل تجزیه در شکمبه­ مازاد در جیره می تواند منجر به وقوع موارد زیر شود:  

  • افت تولید شیر
  • مدفوع خشک و سفت
  • افت ماده خشک مصرفی

پروتئین قابل تجزیه مازاد می تواند منجر به موارد زیر شود:

  • تولید شیر پایین، پیک شیردهی زودهنگام با تداوم شیردهی پایین
  • سطوح نیتروژن اوره (MUN) بالا در شیر
  • مدفوع شل

میزان اوره را تا 0/18 پوند به ازای هر گاو در روز محدود کنید.

چربی

چربی کل نباید بالای 7 درصد ماده­ خشک جیره باشد.

نباید بیش از 2 درصد چربی اضافه شده از هر یک از منابع چربی حیوانی یا گیاهی باشد.

وقتی چربی خورانده می­ شود، موارد زیر را در ماده­ خشک جیره افزایش دهید:

  • کلسیم 0/9 تا 1 درصد
  • منیزیم تا 0/3درصد
  • ADF تا 20% یا بیشتر

مواد معدنی و ویتامین­ ها

  • نمک: گاوها به میزان 85 گرم نمک در هر روز نیاز دارند. به ازای هر 11 کیلو شیر مقدار 28 گرم نمک به جیره اضافه می شود. نمک باید به میزان یک درصد به ترکیب غلات اضافه شود.
  • کلسیم: بیش از 150 گرم در روز یا 0/75 تا 1 درصد ماده­ی خشک جیره باید تامین شود.
  • فسفر: تقریباً 100 گرم یا 0/35 تا 0/4 درصد ماده خشک جیره.
  • منیزیم: 0/3تا 0/4 درصد ماده­ خشک جیره
  • پتاسیم: 1 تا 1/5 درصد ماده خشک جیره
  • ویتامین آ: 75000 تا 100000 واحد بین المللی (IU) در روز
  • ویتامین دی: 25000 تا 30000 واحد بین المللی در روز
  • ویتامین ای: 400 تا 600 واحد بین المللی در روز
مدیریت تغذیه

مدیریت آخور خوراک

بعد از تغذیه گاوها باید 2 تا 5 درصد از خوراک باقی بماند.

گاوهای شیری به 60 سانتی متر و گاوهای کلوز آپ و تازه ­زا به 75 سانتی متر فضای آخور نیاز دارند.

اگر خوراک در هر زمان در دسترس باشد این فضای آخور می­ تواند تا 45 سانتی متر نیز باشد.

گاوها بهترین میزان تغذیه را در پوزیشنی شبیه به حالت چرا دارند و سطح آخور باید صاف باشد.

فرمولاسیون جیره

هنگام بالانس کردن جیره، گاو شاخص باید در صدک 75 ام گله باشد.

برای محاسبه گاو شاخص، پیک شیر تولیدی گاوهای پیر را گرفته و به متوسط روزانه همه گاوها اضافه و تقسیم بر 2 می کنیم.

مثال:

متوسط شیر گله 27 کیلوگرم

پیک شیر تولیدی گاوهای پیرتر 39 کیلوگرم

33 کیلوگرم =2 ÷ (39+27 )

33 کیلوگرم از شیر تا بالانس کردن برای:

دو گروه: جیره ­ها را 20 درصد بالاتر از میانگین تولید شیر از هر گروه بالانس می کنیم.

سه گروه یا بیشتر: جیره ­ها را 10 تا 15 درصد بالاتر از میانگین تولید شیر از هر گروه بالانس می کنیم.

مصرف آب

گاوها باید 1 تا 2 کیلوگرم آب به ازای هر 0/5 کیلوگرم ماده­ خشک مصرفی، مصرف کنند.

به طور کلی در جهت حفظ سلامت ، رشد و عملکرد دام همه جیره ها باید حاوی یک خوراک از دسته علوفه، غلات، مکمل های پروتئینی، مواد معدنی و نمک ها باشد.

ترجمه: مهندس فرشته قدیمی ، تایید و ویرایش: دکتر اعظم جعفری ، منبع

دیدگاهتان را بنویسید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد. قسمتهای مورد نیاز علامت گذاری شده اند *

بالا