ویتامین A و E در تغذیه دام

ویتامینE –  تقویت کننده سلامت  و سیستم ایمنی برای گاوهای شیری

ویتامین E برای عملکرد بهینه بسیاری از سیستم های بیولوژیکی در حیوانات ضروری است.

عملکردهای مهمی در سیستم عضلانی، عصبی، گردش خون، تولید مثل و سیستم ایمنی دارد.

ویتامین E همچنین یکی از قوی‌ترین آنتی‌اکسیدان‌های بیولوژیکی و یکی از عوامل تخریب رادیکال‌های آزاد است.

این مقاله به نقش اساسی ویتامین E در سلامت حیوانات، تأثیر مهم آن بر سیستم ایمنی و پیشگیری از ورم پستان در گاوهای شیری می پردازد.

تاثیر مثبت ویتامینE –  در کاهش بروز ورم پستان

علیرغم پیشرفت قابل توجهی که در کنترل ورم پستان در 30 سال گذشته صورت گرفته است، یک بیماری شایع در کشورهای عمده تولیدکننده محصولات شیری است.

پتانسیل تولید شیر در گاوهای شیری پیشرفته در سرتاسر جهان افزایش یافته است: موسسه بهداشت حیوانات بریتانیا تخمین می‌زند که نرخ تولید شیر در 60 سال گذشته دو برابر شده است.

با این حال، جنبه منفی این پیشرفت در تولید شیر، افزایش 12 برابری حساسیت به ورم پستان در همان دوره است.

تحقیقات دیگر شیوع ورم پستان بالینی را در گله های شیری پیشرفته به طور متوسط 45 مورد در هر 100 گاو نشان می دهد.

درصد ورم پستان تحت بالینی به طور متوسط بسیار بیشتر است.

این موارد اغلب در خود گاوها مورد توجه قرار نمی گیرند و تنها با تعداد بسیار بالای سلول های سوماتیک(SCC)  در نمونه های شیر تازه گرفته شده شناسایی می شوند.

اقدامات پیشگیرانه در برابر این بیماری که به مهم ترین مشکل بهداشتی تبدیل شده است شامل رعایت دقیق بهداشت در روند شیردوشی، خشک کردن و نگهداری منظم تجهیزات شیردوشی است.

اما غالباً تأثیر حیاتی تغذیه گاوهای شیری در مقاومت بیشتر به صورت طبیعی جهت مقابله با میکروارگانیسم‌های ایجاد کننده ورم پستان در متابولیسم حیوانات نادیده گرفته می‌شود.

طبق نتایج بسیاری از تحقیقات جیره مناسب جزو موثرترین روش ها برای کاهش ورم پستان شناسایی شده است.

هنگامی که ما در مورد از دست دادن سود از طریق ورم پستان صحبت می کنیم، نمی توان از این واقعیت دور شد که خسارت قابل توجه ای را در پی دارد.

به عنوان مثال، تحقیقات هلندی در سال 2008 نشان داد که به طور متوسط 25٪ از تلیسه ها در یک نمونه از 173 گله شیری معمولی در 100 روز اول شیردهی به ورم پستان تحت بالینی دچار شده بودند.

از علائم اولیه، افزایش قابل توجه تعداد سلول های سوماتیک (SCC) در شیر است و این کاهش تولید شیر را به همراه دارد.

SCC شیر 250000 در میلی لیتر می تواند منجر به کاهش تولید شیر بیش از 100 کیلوگرم شیردهی گاو در سال شود و هنگامی که شمارش SCC به300000 در میلی لیتر برسد، بیش از 250 کیلوگرم شیردهی در سال کاهش پیدا می کند.

در گله‌ای با شیوع کم ورم پستان، نمونه‌های شیر باید کمتر از 150000 سلول در میلی‌لیتر داشته باشند.

شیر با SCC بیشتر از 400000 در میلی لیتر مجاز به ورود به زنجیره غذایی نیست.

نتایج تحقیقات سوئدی در دانشکده دامپزشکی دانشگاه اوپسالا نشان می‌دهد، برای گاوهای چندشکم زایش و همچنین تلیسه‌ها ، که ورم پستان بالینی دارند می‌تواند تا 275 یورو و موارد تحت بالینی حدود 60 یورو در هر دوره شیردهی هزینه داشته باشد.

همان تحقیق نشان داد که تولید شیر در مورد تلیسه ها 150 لیتر و برای گاوها به طور متوسط 450 لیتر کاهش می یابد.

مشکل اصلی ورم پستان این است که بسیار بیشتر از فروش شیر تأثیر می گذارد.

همچنین با التهاب و تورم پستان همراه است که برای گاو دردناک است و بنابراین نه تنها یک مشکل بهداشتی بلکه یک مشکل رفاهی حیوانات است.

علاوه بر این، این بیماری منجر به ناباروری، کاهش گیرایی و روزهای “باز” طولانی تر خواهد شد.

گاهی اوقات قسمت هایی از پستان به دلیل تولید از بین می روند.

در پایان، این پیشرفت ها منجر به افزایش حذف می شود که به معنای از دست دادن زودهنگام یک حیوان شیرده خوب و ژن های او برای نسل های آینده در گله است.

یک پژوهش از USDA  (2007) نشان داد که 23٪ از گاوها به دلیل مشکلات پستان در گله حذف می شوند، پس از ناباروری، ورم پستان مهمترین دلیل بعدی برای حذف گاو در دامداری های شیری است.

 شواهد واضحی وجود دارد که نشان می‌دهد سطح ویتامین E خون در گاوهای شیری در زمان‌هایی در دوره شیردوشی که گاوها بیشتر مستعد ابتلا به اختلالات متابولیک هستند، همیشه نسبتاً پایین است. این اختلالات شامل تب شیر در زمان زایش، همچنین عفونت ها و بیماری های بعدی است.

این مشکلات در دوره زایش یا دوره انتقال رخ می دهند که 10 درصد آخر دوره آبستنی و چند هفته اول شیردهی را پوشش می دهد.

همچنین یکی دیگر از مشکلات این زمان تنش زا برای گاو، سطح پایین پاسخ ایمنی است.

عملکرد نوتروفیل در نزدیک زایش بسیار ضعیف است و گاوها را در معرض بیشترین خطر ابتلا به بیماری های متابولیک و یا عفونی بعد یا در حین زایش قرار می دهد.

در اینجا سطح ویتامین E پلاسما نقش مهمی ایفا می کند.

مطالعات تایید کرده اند که غلظت ویتامین E پلاسما در دوره نزدیک زایش حدود 50 درصد کاهش می یابد و به سطوحی می رسد که می تواند تشخیص کمبود مزمن باشد.

ویتامین E در نتیجه افزایش تنش های ایمنی و متابولیک قبل از زایش با سرعت بیشتری مصرف می شود.

یکی از نتایج مهم مصرف این ویتامین مقاومت در برابر بیماری ها است.

دانشمندان خاطرنشان می کنند که مقاومت خوب تا حدی به مهاجرت سریع نوتروفیل های کشنده باکتری (سلول های ایمنی که اولین خط دفاع سلولی بدن هستند) بستگی دارد.

از خون تا محل عفونت، به عنوان مثال تا غده پستانی که توسط میکروارگانیسم‌های ایجاد کننده ورم پستان مورد تهدید قرار می‌گیرد.

به وضوح نشان داده شده است که گاوهایی با سطوح ویتامین E پلاسمایی پایین قبل از زایش در مقایسه با گاوهایی با سطح خونی قابل قبول، 9 برابر بیشتر احتمال ابتلا به ورم پستان بالینی دارند.

این موضوع توسط NRC (کمیته شورای ملی تحقیقات تغذیه حیوانات در ایالات متحده) در سال 2001 به رسمیت شناخته شد.

در دستورالعمل های مکمل خود، سطوح ویتامین E در رژیم غذایی را برای گاوهای در دوره انتقال و شیرده توصیه می کند تا حداقل غلظت ویتامین E پلاسما را برای پاسخ ایمنی بهینه حفظ کند.

آزمایش ها نشان داده اند که ویتامین E مکمل سطوح خون را با افزایش واکنش نوتروفیل و کنترل بعدی آن‌ها بر «مهاجمین» بیماری‌زا دوباره پر می کند.

 در حالی که تلیسه ها به سطوح متوسط ویتامین E پاسخ می‌دادند، گاوهای مسن‌تر به سطوح بالاتر ویتامین E قبل و بعد از زایش برای کاهش شیوع ورم پستان در هنگام زایش نیاز داشتند (نشان داده شد که ویتامین E و سلنیوم اثر مکمل بر طول مدت ورم پستان دارند، ترکیب هر دو، طول مدت علائم بالینی ورم پستان را تا 62 درصد نسبت به شاهد کاهش داد).

 بر اساس آخرین شواهد می توان نتیجه گرفت که ویتامین E به بهینه سازی عملکرد ایمنی کمک می کند و برای سلامت پستان و کیفیت شیر ضروری است.

فواید پاسخ به ویتامین E نه تنها به بهبود عملکرد و کیفیت شیر، بلکه به سلامت و رفاه گاو کمک می کند.

گاوهای سالم برای صرفه جویی در هزینه ها، در نتیجه افزایش سود و تضمین طول عمر شیردوشی طولانی تر و پرتولیدتر اهمیت دارند.

ترجمه خانم مهندس عبداللهی ، منبع