ویژگی های استاتر گوساله

ویژگی های استاتر گوساله

مصرف استارتر گوساله از عوامل مهم در رشد و توسعه شکمبه است. شکمبه در بدو تولد بسیار کوچک و توسعه نیافته است.

مصرف اولیه استارتر با رعایت سرعت تغییر مناسب از تغذیه با شیر به سمت تغذیه با کنسانتره و علوفه در رشد گوساله ها تاثیر به سزایی دارد.

به طور کلی، گوساله ها تا سن 12 تا 16 هفتگی با جیره غذایی “استارتر گوساله” تغذیه می شوند.

1-ویژگی های مهم یک استارتر گوساله چیست؟

2- جیره آجیلی

یا پلت ، کدام یک برای عملکرد گوساله بهتر است؟

3- جیره آجیلی معمولا حاوی چه موادی است؟

4- از چه زمانی باید تغذیه گوساله ها را با استارتر شروع کرد؟

5- چه نوع استارتر برای گوساله ها توصیه می شود؟

6- عوامل موثر بر مصرف استارتر گوساله چیست؟

7- مشخصات مواد مغذی استارتر گوساله چیست؟

8- ویتامین ها و مواد معدنی در استارتر گوساله

9- افزودنی های خوراک در استارتر گوساله

1- ویژگی های مهم یک استارتر گوساله چیست؟

ضروری است که جیره گوساله ها:

• خوش خوراک باشد : گوساله باید به خوردن جیره تمایل داشته باشد
• کیفیت بالایی داشته باشد: جیره باید از نظر انرژی و پروتئین قابلیت هضم بالایی داشته باشد و از نظر سایر مواد مغذی نیز نیاز گوساله ها را تأمین کند.
• قیمت مناسب داشته باشد : هزینه در مقایسه با هر کیلوگرم رشد باید مقرون به صرفه باشد

جیره آجیلی یا پلت؛ کدام یک برای گوساله مناسب تر است؟

جیره آجیلی گوساله ترکیبی از مواد خوراکی با اندازه های یکسان است؛ موادی مانند جوی فلیک و ذرت خرد شده که بدون هیچگونه گرد و غبار باشد.

گوساله جوان جیره آجیلی را خیلی راحت تر از پلت می پذیرد چون، نیاز به جویدن بیشتر دارد و ترشح بزاق بیشتری را به همراه دارد.

علاوه بر این، گوساله هایی که با استارتر درشت تغذیه می شوند غذای بیشتری می خورند و در نهایت نسبت به گوساله های تغذیه شده با پلت افزایش وزن بیشتری را نشان می دهند.

درشت بودن جیره همچنین منجر به رشد بهتر ماهیچه های دیواره شکمبه خواهد شد.

بنابراین، تغذیه کنسانتره گوساله بایستی با جیره درشت (در اندازه 2000 میکرومتر) شروع شود.

پس از چند هفته، پلت می تواند به تدریج به جیره اضافه شود. دقت داشته باشید که پلت خیلی نرم یا خیلی سفت بر مصرف کنسانتره گوساله تاثیر منفی خواهد داشت.

غبارآلود بودن خوراک می تواند منجر به بیماری های تنفسی در گوساله شود. آسیاب ریز مواد تشکیل دهنده جیره نیز می تواند در گوساله اختلالات گوارشی ایجاد کند.

با افزودن مقدار تقریبی 5% ملاس به جیره، می توان به کاهش گرد و غبار و نیز بهبود طعم جیره کمک کرد.

جیره آجیلی غالبا حاوی چه موادی است؟

جیره آجیلی غالبا حاوی موادی مثل ذرت و جو فلیک، سویای فرآوری شده، تفاله چغندر، تخم کتان خرد شده و ملاس می باشد.

هر کدام از اجزای جیره بایستی به خودی خود خوش طعم باشد تا گوساله از بین آنها انتخاب نکند و به صورت یکدست از جیره مصرف کند.

در مجموع جیره درشت از جیره آردی گران تر است چون، فلیک کردن یا بو دادن غلات نسبت به آردی کردن آنها هزینه بیشتری دارد.

تغذیه کنسانتره و افزودنی های خوراکی

تغذیه با کنسانتره از چه زمانی آغاز می شود؟

گوساله ها باید از روز سوم تولد به کنسانتره ی خوش طعم و تمیز دسترس داشته باشند.

از سه هفتگی میزان مصرف کنسانتره در گوساله ها به میزان قابل توجهی افزایش می یابد.

هر چه میزان شیر مصرفی در این سن بیشتر باشد، مصرف کنسانتره کمتر خواهد بود.

بهترین مقدار مصرف کنسانتره چقدر است؟

هر چه بیشتر بهتر! برای تحریک مصرف کنسانتره در گوساله، پیشنهاد می شود که ابتدا با یک مشت کنسانتره پس از تغذیه با شیر شروع کنید.

جیره را در سطل در مقابل گوساله قرار دهید تا تشویق به خوردن آن شود.

بعد از دو هفته مقدار کنسانتره را به دو مشت افزایش دهید. هدفمان این است که ضمن تشویق گوساله به خوردن کنسانتره، در تغذیه اش اختلالی ایجاد نکنیم و از هدر رفتن منابع نیز جلوگیری کنیم.

خوراک را هر روز تعویض کنید که تازه بماند و گوساله به خوردن آن تشویق شود.

از یک پیمانه ثابت برای تغذیه گوساله استفاده کنید تا از تغذیه بیش از حد و چاقی و بیماری های گوارشی جلوگیری شود.

افزودن کنسانتره به جیره باید به تدریج انجام شود به طوریکه، وقتی گوساله را از شیر می گیرید میزان کنسانتره مصرفی روزانه به یک کیلوگرم رسیده باشد.

در این بین، چک کردن این موضوع که مدفوع گوساله ها با افزایش کنسانتره خیلی شل نشود، حیاتی است.

چه عواملی بر مصرف استارتر گوساله تاثیرگذارند؟

متغییرهای متعددی هستند که می توانند بر میزان مصرف استارتر گوساله تاثیرگذار باشند.

برخی از این عوامل عبارتند از:

• برنامه شیردهی؛ میزان تغذیه شده، پروتئین و چربی جایگزین شیر
• میزان مصرف و در دسترس بودن آب
• فرمول استارتر گوساله و شکل فیزیکی آن
• ژنتیک، جنسیت و وزن هنگام تولد گوساله
• نحوه نگهداری گوساله، مدیریت و شرایط گوساله دانی
• کیفیت استارتر؛ کپک زدگی و گرد و غبار خوش خوراکی استارتر را کاهش می دهد.

ویژگی های تغذیه ای استارتر گوساله

جیره ای با مشخصات تغذیه ای مناسب در کنار عطر، طعم و بافت ترجیحی گوساله، می تواند گوساله را به خوردن استارتر تشویق کند.

برای اینکه استارتر بتواند رشد را تحریک کرده و سلامت عمومی گوساله را تضمین کند، بایستی مشخصات تغذیه ای زیر را دارا باشد:

• انرژی: برای کمک به رشد و عملکردهایی مانند نفس کشیدن، راه رفتن و خوردن
• پروتئین: برای کمک به رشد و تمامی فرآیندهای متابولیک پایه
• فیبر: برای بهبود عملکر شکمبه و اطمینان از انجام نشخوار
• ویتامین ها: برای کمک به عملکردهای متابولیکی، تشکیل استخوان و مقاومت در برابر بیماری ها
• مواد معدنی: برای کمک به متابولیسم کربوهیدرات و عملکرد غضروف و ماهیچه ها

مواد ویتامینه و معدنی

گوساله ها با ذخایر بسیار ناچیزی از ویتامین های A،Dو E به دنیا می آیند و برای تأمین این مواد به آغوز متکی هستند.

به دلیل نیاز مبرم گوساله به این ویتامین ها، در بسیاری از جایگزین های شیر و کنسانتره ها سطوح کافی از این مواد گنجانده می شود.

گوساله تازه متولد شده که با شیر تغذیه می شود، توانایی سنتز گروه ویتامین B را ندارد و این گروه از ویتامین ها نیز بایستی به جایگزین های شیر افزوده شود.

با این حال، زمانی که شکمبه عملکرد کامل خود را به دست آورد، می تواند ویتامین های گروه ب را سنتز کند بنابراین، افزودن این ویتامین ها به کنسانتره غالبا لازم نیست.

کلسیم و فسفر(Ca – P)

کارکرد اصلی کلسیم و فسفر مربوط به رشد استخوان هاست. به طوریکه قریب به 99% از کلسیم در بافت استخوان ها قرار دارد و 80% از فسفر موجود در بدن نیز در استخوان ها و دندان ها قرار دارد.

مابقی کلسیم موجود در بدن خارج سلولی است و در سیستم هدایت عصبی، انقباض عضلانی، لخته شدن خون و سیستم ایمنی بدن نقش بازی می کند.

فسفر باقیمانده نیز در استفاده و انتقال انرژی، تعادل اسمزی و تعادل اسید و باز نقش دارد. فسفر همچنین عنصر مورد نیاز میکروب های شکمبه برای رشد و متابولیسم سلولی است.

کمبود فسفر و کلسیم در حیواناتی که با شیر تغذیه می شوند به ندرت دیده می شود. استارتر گوساله باید حاوی 0.7% کلسیم و 0.45% فسفر باشد که مطابق با نسبت توصیه شده ی کلسیم/فسفر  یعنی 2 به 1  است.

سلنیوم(Se)

سلنیوم به عنوان جزئی از آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز نقش مهمی را در سیستم آنتی اکسیدانی بدن گاو ایفا می کند.

کمبود سلنیوم منجر به بیماری ماهیچه سفید در گوساله می شود. این بیماری استخوان ها و ماهیچه های قلبی را هدف قرار داده و در این بافتها نکروز ایجاد می کند.

کاهش وزن، اسهال و un-thriftiness از دیگرنشانه های کمبود سلنیوم هستند. یک استارتر گوساله باید حاوی 0.3ppm  سلنیوم باشد.

مس(Cu)

کمبود مس می تواند منجر به شکنندگی استخوانها، کم خونی، مرگ ناگهانی در اثر نارسایی قلبی و کاهش در پاسخ سیستم ایمنی شود. استارتر گوساله مطلوب باید حاوی 10ppm مس باشد.

 ویتامین A

ویتامین A نقشی اساسی در توسعه سیستم بینایی گوساله ایفا می کند.

این ویتامین همچنین به دلیل نقشی که در حفظ بافت سلولی دارد، به رشد گوساله کمک می کند.

یک استارتر معمولی گوساله باید IU/kg  4000ویتامین A باشد.

ویتامین D

این ویتامین به دلیل اهمیت در جذب کلسیم در مسیر ساخت استخوان ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

کمبود این ویتامین موجب رشد پایین تر از حد مطلوب استخوان ها می شود. یک استارتر گوساله باید حاوی  IU/kg  600 ویتامین D باشد.

ویتامین E

این ویتامین یک آنتی اکسیدان ضروری در بدن است. کمبود ویتامین E در گوساله های جوان منجر به بیماری عضله سفید می شود.

در حیوانات مبتلا به این بیماری ممکن است علائمی مانند سفت شدگی عضلات، لنگش یا حتی نارسایی قلبی بروز پیدا کند. استارتر معمولی گوساله باید حاوی  IU/kg 25 ویتامین E باشد.

جدول 1. نیاز مواد مغذی برای استارتر گوساله

مشخصات مواد مغذی

منبع : NRC 2001

نکات کلیدی در تغذیه کنسانتره:

• گوساله باید از 3 یا 4 روزگی به کنسانتره دسترسی داشته باشد تا فعالیت شکمبه تحریک شود. شکمبه گوساله ها اغلب از 10 تا 12 هفتگی به خوبی فعالیت می کنند.
• برای تحریک مصرف کنسانتره باید در سطل کم عمق مقداری کنسانتره ریخته شود و بعد از تغذیه شیر کمی ازکنسانتره را به پوزه گوساله ها بمالید تا برای مصرف کنسانتره تشویق شوند.
• کنسانتره گوساله باید بسیار خوش خوراک، درشت، با انرژی و پروتئین بالا و وسطح علوفه پایین (> 15٪) باشد.
• تا سه هفته گوساله باید بتواند مقادیر کمی غلات، کنجاله و یونجه را هضم کند.
• هر گونه تغییر خوراک باید به آرامی معرفی شود.

نکته کلیدی:

گوساله ها را می توان پس از مصرف مداوم یک کیلوگرم کنسانتره در روز از شیر گرفت.

در صورتی که استارتر و آب تازه به صورت آزاد در دسترس باشد، می توان تا هشت هفته به این سطح از مصرف رسید.

افزودنی های خوراکی

تعدادی از افزودنی های خوراکی را می توان به جیره گوساله اضافه کرد تا به بهبود هضم گوساله، سلامتی و حمایت از رشد و عملکرد بهینه کمک کند.

برخی از این افزودنی ها شامل پروبیوتیک ها، پری بیوتیک ها، مخمرها است.

پروبیوتیک ها

پروبیوتیک ها باکتری های زنده ای هستند که می توانند از طریق مصرف خوراکی توسط دام و بهبود فلور میکروبی شکمبه برای حیوان سودمند باشد.

تصور می‌شود که تغذیه باکتری‌های مفید اسید لاکتیک از رشد باکتری‌های بیماری‌زا از طریق موارد زیر جلوگیری می‌کند :

• کاهش pH در روده بزرگ از طریق تولید اسید لاکتیک
• چسبندگی رقابتی به پوشش دستگاه گوارش
• رقابت برای مواد مغذی
• تحریک سیستم ایمنی میزبان
• تضاد مستقیم بین باکتری های اسید لاکتیک و باکتری های بیماری زا

پس از تغذیه با آغوز، می توان پروبیوتیک خوراکی را برای گوساله ها استفاده کرد. معمولاً تغذیه پروبیوتیک ها را از طریق تغذیه جایگزین شیر انجام می شود.

برخی از مزایای تغذیه گوساله ها با پروبیوتیک ها عبارتند از:

• حفاظت از حیوانات جوان در برابر اختلالات گوارشی
• کمک به اختلالات گوارشی ناشی از استرس
• بهبود بهره وری خوراک
• بهبود نرخ رشد و افزایش وزن
• کاهش تعدادcoli مدفوع در گوساله های شیرخوار
• بهبود سیستم ایمنی

با این حال در برخی از تحقیقات نشان داده شده استفاده از پروبیوتیک ها تاثیرات مثبت معنی داری نداشته.

عواملی می تواند موجب عدم موفقیت در مصرف پروبیوتیک ها باشد. برخی از این عوامل شامل موارد زیر است:

• برخی از پروبیوتیک ها به اندازه کافی حاوی باکتری های زنده نیستند یا دارای سویه های نامناسب باکتری هستند.
• باکتری های مصرفی قادر به ادامه حیات در معده و روده کوچک نیستند.
• باکتری ها نمی توانند به طور رقابتی باکتری های مضر را حذف کنند.
• حیوانات از قبل تعادل میکروبی صحیحی بین لاکتوباسیل ها و کلی فرم در دستگاه روده دارند.

پری بیوتیک ها

پری بیوتیک ها کربوهیدرات هایی هستند که در روده کوچک تجزیه نمی شوند. آنها در روده بزرگ تخمیر می شوند و به عنوان ماده غذایی برای رشد باکتری های مفید عمل می کنند.

مانان ها و الیگوساکاریدها و β-گلوکان معمولاً پری بیوتیک‌هایی هستند که می‌توانند از چسبیدن باکتری‌های بیماری‌زا به پوشش دستگاه گوارش جلوگیری کنند.

پری بیوتیک ها همچنین می توانند تعداد باکتری های کلی فرم را در روده بزرگ گوساله کاهش دهند

از طریق این مکانیسم ها، پری بیوتیک ها می توانند میانگین افزایش وزن روزانه را بهبود بخشند و تعداد E.coli مدفوعی را در گوساله ها کاهش دهند.

محصولات مخمر

دو نوع محصول مخمر در بازار وجود دارد: محصولات مخمر زنده و کشت مخمر.

محصولات مخمر زنده حاوی مخمر زنده (مانند ساکارومایسس سرویزیه) و محیطی هستند که مخمر روی آن رشد می کند.

کشت مخمر شامل محیطی است که مخمر در آن رشد کرده، متابولیت های ساخته شده توسط سلول زنده مخمر در طول فرآیند تخمیر سازنده و سلول های مخمر مرده است.

تغذیه مستقیم محصولات مخمر به یک روند محبوب در پرورش گاو تبدیل شده است.

طبق برخی مطالعات و نتایج این محصولات تخمیر شکمبه و رشد باکتری ها را تحریک می کنند و در نتیجه مصرف ماده خشک را افزایش می دهند و عملکرد حیوان را بهبود می بخشند.

طبق بررسی های انجام شده ، استفاده از مخمر در تغذیه گوساله ها می تواند تاثیرات زیر را به همراه داشته باشد:

• کاهش بروز و طول مدت اسهال
• بهبود رشد شکمبه
• افزایشADG  و مصرف خوراک
• بهبود اسکور مدفوع
• کاهش باکتری سالمونلا در روده و دفع مدفوع

با این حال، برخی از مطالعات تحقیقاتی تنها اثرات محدودی از مخمر را در مصرف و افزایش کارایی پیدا کرده‌اند. این نشان می‌دهد که پاسخ گوساله‌ها به کشت مخمر می‌تواند متغیر و ناسازگار باشد.

منبع